Formy nauczania

Forma zabawowa

  • uczenie się w naturalny i spontaniczny sposób,

  • naturalna forma ekspresji zawodników, oparta na „zdrowej” rywalizacji,

  • przestrzeganie reguł, zaangażowanie emocjonalne, fair play sprzyja realizacji określonych celów treningowych,

  • trener określa reguły zabawy, pilnuje ich przestrzegania i ogłasza rezultat zabawy

  • dobra na każdym etapie współzawodnictwa, [ZALETA]

  • dobra jako poprawa relacji interpersonalnych w zespole, [ZALETA]


Forma ścisła zamknięta

  • brak przeciwnika,

  • z góry narzucony sposób rozwiązania (brak czynnika decyzyjnego),

  • zazwyczaj naśladowanie wzorca nakreślonego przez trenera, który określa sposób wykonania lub rozwiązania.

  • kształtowanie wzorców ruchowych,

  • powtarzanie prostych elementów technicznych,

  • proste elementy taktyczne (np. ścieżki poruszania się zawodników bez piłki).

  • możliwość uzyskania dużej liczby powtórzeń, (+)

  • możliwość zarządzania intensywnością ćwiczeń, (+)

  • zawodnik nie podejmuje decyzji (decyzje trenera), (-)

  • brak odzwierciedlenia sytuacji boiskowych (brak przeciwnika warunkującego podejmowanie decyzji w czasie gry). (-)


Forma ścisła otwarta

  • brak (aktywnego, dążącego do odbioru piłki) przeciwnika,

  • podjęcie decyzji (sposób wykonania, na podstawie zebranych informacji),

  • trener określa cel ćwiczenia, zawodnicy sami decydują o sposobie wykonania,

  • pojawiają się różne zmienne, względem których zawodnik musi wybrać odpowiednie rozwiązanie,

  • może występować zawodnik, który przeszkadza (utrudnia sposób wykonania).

  • nauczanie działań techniczno-taktycznych,

  • kształtowanie mechanizmów poznawczo-decyzyjnych,

  • „automatyzmy boiskowe”.

  • możliwość uzyskania dużej liczby powtórzeń, (+)

  • rozwijanie mechanizmów poznawczych (skanowanie przestrzeni). (+)

  • brak odzwierciedlenia sytuacji meczowych – przeciwnik (nieaktywny, niedążący do odbioru piłki). (-)


Forma fragmentów gry

  • deficyt czasu,

  • zazwyczaj na jedną bramkę,

  • najczęściej niska złożoność (1×1, 2×1, 2×2, 3×2, 3×3, 4×3, 4×4),

  • drużyna w fazie atakowania, często znajduje się w uprzywilejowanej sytuacji (np. przewadze liczebnej),

  • drużyna w fazie bronienia po obiorze piłki ma jasno określone zadania, np. strzał do małych bramek, wprowadzenie do określonej strefy.

  • jako symulacja ataku szybkiego,

  • wykorzystanie chwilowej przewagi (liczebnej, jakościowej, pozycyjnej, motorycznej),

  • proste elementy taktyczne (np. ścieżki poruszania się zawodników bez piłki),

  • akcent na szybkość podejmowanych decyzji.

  • kontekst (realne sytuacje meczowe), (+)

  • możliwość częstego powtarzania wybranej sytuacji z gry, (+)

  • duże oddziaływanie na zawodnika (możliwość odkrywania skutecznych działań), (+)

  • konieczność podejmowania szybkich decyzji (działania zawodników w deficycie czasu), (+)

  • częsta finalizacja, (+)

  • intensywność (duża dynamika działań). (+)

  • przerywany charakter akcji (brak ciągłości w grze), (-)

  • broniący po odbiorze piłki nie zawsze mogą skorzystać ze wszystkich możliwych rozwiązań, (-)

  • akcentowana (uprzywilejowana) jest zazwyczaj tylko jedna drużyna (np. w fazie atakowania). (-)


Forma gry

  • odzwierciedlenie meczu na różnym poziomie złożoności: (od 1×1 do 11×11),

  • naturalne występowanie wszystkich faz gry,

  • możliwość gry w równowadze lub przewadze liczebnej,

  • możliwość wprowadzania ograniczeń (dla zawodników, przestrzeni, czasu) w celu realizacji w większym stopniu założeń gry.

  • najbardziej efektywna forma nauczania,

  • w sposób naturalny występują wszystkie fazy gry,

  • nauczanie wszystkich działań techniczno-taktycznych,

  • najlepsza adaptacja do meczu mistrzowskiego (realne środowisko),

  • aspekt motoryczny, podobny do meczu mistrzowskiego.

  • kontekst (realne sytuacje meczowe), (+)

  • forma najbardziej lubiana przez zawodników, (+)

  • „grasz, jak trenujesz” – przeniesienie wiedzy i umiejętności na mecz (podobne zachowania), (+)

  • bezpośrednie przygotowanie zawodników do meczu (budowanie automatyzmów boiskowych). (+)

  • nie wszystkie aspekty można w większym stopniu zaakcentować w formach gier (np. uderzenie piłki głową, dośrodkowania), (-)

  • zróżnicowany charakter motoryczny, w zależności od poziomu zawodników, (-)

  • zawodnicy mogą nie doświadczyć wybranych, kluczowych dla trenera sytuacji. (-)

Last updated